Qo‘shma Shtatlar dunyoda ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish bo‘yicha eng yuqori o‘rinlardan birini egallagan. 2021 yilda 295 milliondan ortiq amerikaliklar ijtimoiy tarmoqlardan foydalangan. AQSh aholisining 70 foizdan ortig‘i ijtimoiy media akkauntiga ega bo‘lganligi sababli, ushbu platformalar va xizmatlar o‘n yilliklar ichida eng mashhur onlayn faoliyatga aylandi. 2025 yilga borib, AQShda ijtimoiy tarmoq foydalanuvchilari soni 313 millionga yetishi kutilmoqda.

Ijtimoiy media (ushbu tushunchaga biroz keyin to‘xtalib o‘tamiz) asosan o‘yin-kulgi, aloqa, yangiliklarni yoritish va tijoriy maqsadlarda qo‘llaniladi. Veb-saytlar va ilovalar ko‘plab amerikalik Internet foydalanuvchilarining kundalik hayotining ajralmas qismiga aylanib ulgurgan. O‘rtacha kunlik foydalanish 2019 yilgacha bir soatdan kamroq vaqtni tashkil etgan bo‘lsa, 2020 yildagi koronavirus (COVID-19) pandemiyasi davrida bu ko‘rsatkich o‘rtacha 65 daqiqagacha oshdi. Ko‘pgina amerikaliklar 2020 yil mart oyida uyda izolyasiya qilishni boshlaganligi sababli, ijtimoiy tarmoq va raqamli aloqaning boshqa shakllari butun mamlakat bo‘ylab misli ko‘rilmagan darajada ko‘paydi. Ta’kidlash joizki, 2020 yildagi sakrashdan keyin foydalanish darajasida sezilarli o‘zgarishlar kuzatilmadi.

Shunday qilib, amerikaliklar ijtimoiy mediani aynan nima deb atashlarini va ular biz o‘rganib qolgan ijtimoiy tarmoqlar tushunchasidan nimasi bilan farq qilishini tushunish uchun kichik tanaffus qilsak.

Ijtimoiy media - virtual hamjamiyat va tarmoqlar (Vikipediya) orqali axborot, g‘oyalar, qiziqishlar va ifodaning boshqa shakllarini yaratish va almashishni osonlashtiradigan interaktiv texnologiyalar va raqamli kanallar.

Statista ijtimoiy media turlarining quyidagi ro‘yxatini beradi (quyidagi grafikda batafsilroq) - ijtimoiy tarmoqlar, media-kontent tarmoqlari, messenjerlar, bloglar va mikrobloglar, biznes ijtimoiy tarmoqlari, forumlar, sharhlar va sharhlar uchun platformalar.

What are the Different Types of Social Media? nomli maqolaga ko‘ra ijtimoiy media yuqorida aytib o‘tilgan platformalar turlarini o‘z ichiga oladi:

• Ijtimoiy tarmoqlar - Social Networks: Facebook, Twitter, LinkedIn;
• Media kontenti uchun tarmoqlar - Media Sharing Networks: Instagram, Snapchat, YouTube;
• Forumlar - Discussion Forums: Reddit, Quora, Digg, ReNett;
• Iste’molchi izohlari uchun platformalar - Consumer Review Networks: Yelp, Zomato, TripAdvisor;
• Blog va nashrlar - Blogging & Publishing Networks: WordPress, Tumblr, Medium.
• Bookmarking - Bookmarking & Content Curation Networks: Pinterest, Flipboard;
• Onlayn do‘konlar-agregatorlar - Social Shopping Networks: Polyvore, Etsy,Fancy;
• Qiziqishga asoslangan tarmoqlar: Interest-Based Networks: Goodreads, Houzz, Last.fm.

Maqolaga qaytsak.

Facebook

Facebook - oylik faol foydalanuvchilar soni bo‘yicha AQShdagi eng mashhur ijtimoiy tarmoq. 2022 yil boshi holatiga ko‘ra, AQShda Facebook’da taxminan 180 million akkaunt mavjud bo‘lib, ularning bozor ulushi 72% ni tashkil qiladi. (Aytgancha, Hindistonda Facebook foydalanuvchilari sezilarli darajada ko‘p)

Facebook hamma joyda bo‘lishiga qaramay, boshqa ijtimoiy platformalar ham AQShdagi o‘smirlar va yoshlar orasida o‘z o‘rnini topmoqda. Yetakchi o‘yinchilardan biri bu Instagram, so‘nggi bir necha yil ichida foydalanuvchilar soni ortib borayotgan fotosuratlar va videolarni almashish uchun mashhur ilova. 2019 yilda Instagram’ning Qo‘shma Shtatlardagi foydalanuvchilari soni 107,2 million edi, 2023 yilga kelib bu ko‘rsatkich 127 million chegarani bosib o‘tishi kutilmoqda.  

So‘nggi ikki yil ichida muqobil ijtimoiy platformalar katta auditoriyani jalb qildi. TikTok qisqa video platformasi koronavirus pandemiyasi davrida asosiy o‘yinchiga aylandi (pandemiya boshlanganidan beri 15-25 yoshli foydalanuvchilar soni 180% ga o‘sdi) va zamonaviy, jozibali va oson kirish mumkin bo‘lgan kontent bilan qisqa videolar o‘z o‘rnini topdi.